sg
O‘zbekcha

СРАВНИТЕЛЬНЫЙ АНАЛИЗ МОРФОЛОГИЧЕСКОЙ ИЗМЕНЧИВОСТИ SCHIZOTHORAX EURYSTOMUS KESSLER, 1872 В РЕКАХ ШАХИМАРДАНСАЙ И СОХ

Авторы

Ключевые слова:

пресноводные рыбы, местные виды, бассейн Сырдарьи, Schizothorax, морфология, критерий Стьюдента.

Аннотация

Была изучена морфологическая изменчивость Schizothorax eurystomus, одного из местных видов рыб водоемов Узбекистана. Морфометрические измерения образцов рыб, собранных из рек Шахимардансай и Сох, были проанализированы с использованием критерия Стьюдента. Из 29 исследованных признаков у 26 не было значительных различий, тогда как оставшиеся 3 признака показали достоверные различия на уровне значимости 1%. Кроме того, степень морфологической изменчивости между популяциями была оценена с помощью коэффициента вариации. В результате было установлено, что у образцов из реки Шахимардансай длина основания анального плавника и межглазничное расстояние характеризуются низкой изменчивостью, тогда как у особей из реки Сох эти признаки проявляют среднюю изменчивость. Кроме того, такие признаки, как длина грудного плавника, длина брюшного плавника, длина хвостового стебля и его высота, демонстрируют среднюю изменчивость у популяции реки Шахимардансай, но низкую изменчивость у популяции реки Сох. Напротив, такие признаки, как высота тела и диаметр глаза, которые проявляют высокую изменчивость у популяции реки Сох, у особей из реки Шахимардансай характеризуются средней изменчивостью.

Биографии авторов

  • , Farg‘ona davlat universiteti

    Fargʻona davlat universiteti, zoologiya ixtisosligi tayanch doktoranti

  • , Farg‘ona davlat universiteti

    Fargʻona davlat universiteti, biologiya mutaxassisligi magistranti

  • , Farg‘ona davlat universiteti

    Fargʻona davlat universiteti dotsenti, b.f.f.d. (PhD)

Библиографические ссылки

Gorman, O.T., Karr, J.R. (1978). Habitat structure and stream fish community. Ecology, 59, 507–515.

Wood, B.M., Bain, M.B. (1995). Morphology and microhabitat use in stream fish. Canadian Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 52, 1487–1498.

Chan, M.D., (2001). Fish ecomorphology-predicting habitat preferences of stream fishes from their body shape. PhD dissertation, Virginia Polytechnic Institute and State University, Blacksburg, 252 pp.

Langerhans, R.B., Layman, C.A., Langerhans, A.K., Dewitt, T.J. (2003). Habitat association morphological divergence in two Neotropical fish species. Biological Journal of Linnaean Society, 80, 689–698.

Rajput, V., Johnson, J.A., Sivakumar, K. (2013). Environmental effects on the morphology of the snow trout Schizothorax richardsonii (Gray, 1832). Taprobanica, 05(02), 102–110.

Adams, S.B., Frissell, C.A., Rieman, B.E. (2001). Geography of invasion in mountain streams: Consequences of headwater lake fish introductions. Ecosystems, 4, 296–307.

Isaak, D.J., Young, M.K., Luce, C.H., Hostetler, S.W., Wenger, S.J., Peterson, E.E., Ver Hoef, J.M., Groce, M.C., Horan, D.L., Nagel, D.E. (2016). Slow climate velocities of mountain streams portend their role as refugia for cold-water biodiversity. Proceedings of the National Academy of Sciences, 113, 4374–4379.

Hofmann, J., Karthe, D., Ibisch, R., Schäffer, M., Avlyush, S., Heldt, S., Kaus, A. (2015). Initial characterization and water quality assessment of stream landscapes in northern Mongolia. Water, 7, 3166–3205.

Ramya, V.L., Behera, B.K., Das, B.K., Krishna, G., Pavankumar, A., Pathan, M.K. (2021). Stock structure analysis of the endemic fish, Barbodes carnaticus (Jerdon 1849), for conservation in a biodiversity hotspot. Environmental Science and Pollution Research, 28, 55277–55289.

Qayumova, Y., Urmonova, D., Sheraliyev, B. (2023). Fargʻona vodiysi suv havzalarida tarqalgan Triplophysa ferganaensis va Triplophysa daryoae turlari morfometrik koʻrsatkichlarining qiyosiy tahlili. OʻzMU xabarlari, 3/1, 101–103.

Azamov, O.S., Xalimov, Sh.A., Begmatova, M.R., Qayumova, Y.Q., Komilova, D.I. (2024). Farg‘ona viloyati suv havzalarida tarqalgan Petroleuciscus squaliusculus (Kessler, 1872) ning morfometrik ko‘rsatkichlariga asoslangan qiyosiy tahlil. FarDU. Ilmiy xabarlar, 2, 99–102.

Abdulatipova, Sh., Qayumova, Y. (2023). Farg‘ona vodiysi suv havzalarida tarqalgan Glyptosternon oschanini ning plastik belgilarini solishtirma tahlili. “Biologik tadqiqotlarda zamonaviy yondoshuvlarning dolzarb masalalari” mavzusidagi xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya materiallari (II), Farg‘ona, 18–21.

Ma, B., Zhao, T., Xu, B., Zhong, L., Wu, X., Wei, K., Zhang, Z., Li, Y. (2024). Morphological variation in Schizothorax oconnori, Schizothorax waltoni (Teleostei: Cyprinidae: Schizothoracinae), and their natural hybrids from the middle Yarlung Zangbo River, Tibet. Ecology and Evolution, 14, e11342.

Sheraliev, B., Peng, Z. (2021). Molecular diversity of Uzbekistanʼs fishes assessed with DNA barcoding. Scientific Reports, 11, e16894.

Каримов, Э., Омонов, O., Рузимов, A., Каримов, Б. (2024). Первые сведения об ихтиофауне горных рек Морхонасай и Важаксай в верховьях бассейна реки Тупаланг. Узбекский биологический журнал, 3, 41–46.

Rozimov, A., Wang, Y., Wang, M., Zou, M., Sobirov, J., Karimov, E., Kholmatov, B., Freyhof, J., Namozov, S., Wang, C., Li, X., Guo, B. (2025). Mitochondrial genome insights into the phylogenetics and biogeographic evolution of snow trout (Cyprinidae, Schizothorax) in the Tien Shan Mountains. Zoosystematics and Evolution, 101(1), 91–102.

Sheraliyev, B.M., Azamov, O.S., Raxmonov, M.M., Xalimov, Sh.A. (2024). Isfayramsoy daryosi quyi oqimi ixtiofaunasining hozirgi tur tarkibi. FarDU. Ilmiy xabarlar, 3(Ilova toʻplam), 284–289.

Komilova, D.I. (2024). Qoradaryo oʻrta oqimi ixtiofaunasining taksonomik reviziyasi. FarDU. Ilmiy xabarlar, 3(ilova to‘plam), 470–474.

Umarov, F., Nazarov, M. (2023). Norin daryosi ixtiofaunasi taksonomiyasining zamonaviy holati. Xorazm Ma’mun akademiyasi axborotnomasi, 12(1), 90–93.

Qayumova, Y.Q. (2024). Chodaksoy daryosi ixtiofaunasining tur tarkibi. FarDU. Ilmiy xabarlar, 3(Ilova toʻplam), 398–403.

Urmonova, D., Sheraliyev, B. (2023). Soʻx daryosi suv havzasi ixtiofaunasining taksonomik reviziyasi. Xorazm Maʼmun akademiyasi axborotnomasi, 2/1, 70–72.

Kottelat, M., Freyhof, J. (2007). Handbook of European freshwater fishes. – Berlin: Kottelat, Cornol & Freyhof, Berlin, 646 pp.

Лакин, Г.Ф. (1990). Биометрия. – Москва: Высшая школа, 350 c.

Mustafayev, N. (2024). Balıqların biyometriyası. – Dərslik. Bakı, ADPU-nəşriyyatı, 212 s.

Qayumova, Y., Urmonova, D. (2022). Farg‘ona vodiysi suv havzalarida tarqalgan Triplophysa ferganaensis Sheraliev & Peng, 2021 va Triplophysa strauchii (Kessler, 1874) turlari plastik belgilarining solishtirma tahlili. NamDU ilmiy xabarnomasi, 3, 119–123.

Qayumova, Y.Q. (2022). O‘zbekiston suv havzalarida uchrovchi yalangbaliqlarning endemik urug‘i – Iskandaria Prokofiev, 2009 (Teleostei: Nemacheilidae) turlari plastik belgilarining solishtirma tahlili. Xorazm Ma’mun akademiyasi axborotnomasi, 9/1, 38–41.

Опубликован

2025-07-28

Выпуск

Раздел

Биология

Наиболее читаемые статьи этого автора (авторов)

1 2 3 4 > >>