TURONNING QADIMGI O‘YINLARIGA OID AYRIM MULOHAZALAR (AQLIY O‘YINLAR MISOLIDA)

##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##

PDF
Nashr qilingan: sen 24, 2024
Kalit so‘zlar:
Turon, aqliy o‘yinlar, o‘yin donasi, o‘yin taxtasi, shatranj, Joytun, Dalvarzintepa, buqa, qo‘chqor, suyak o‘yini.

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

Azizov Ahrorbek A’zamjonovich
O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Tarix instituti
https://orcid.org/0000-0001-9951-7429

Annotatsiya

Ushbu maqolada Turon aholisining qadimgi davrdagi aqliy o‘yinlari vujudga kelishi, shakllanishi, turlari va tarqalish hududlari tahlil etilgan. Ushbu o‘yinlarning o‘ziga xosligi va unga o‘xshash o‘yinlarga qiyosiy chog‘ishtirish amalga oshirilgan. Maqolada qadimshunoslik topilmalari, devoriy suratlar va aholining qadimgi tasavvurlari asosida aqliy o‘yinlar tarixi hamda ularning madaniy jihatlari ochib berilgan. Xususan, aqliy o‘yinlarning taxtada o‘ynaluvchi suyakdan yasalgan donali turi va chorvador aholi tomonidan o‘ynalgan kattalar hamda bolalar o‘yinlari yoritib berilgan. Bundan tashqari, o‘yinlarning vujudga kelish omillari, maqsadlari va vazifalari ko‘rsatib berilgan. Ayniqsa, bolalarni tarbiyalashda, o‘qitishda o‘yinlarning ahamiyati ko‘rsatib berilgan. Shuningdek, donali taxtada o‘ynaluvchi aqliy o‘yinlarning bir qancha turlari hamda o‘ynalish usullari bo‘yicha ba’zi fikrlar ilgari surilgan. Qadimgi manzilgohlardan topilgan ayrim boshqa topilmalar asosida shakllangan ayrim aqliy oy‘inlarga oid xulosalar ilgari surilgan.

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Qanday qilib iqtibos keltirish kerak
Azizov , A. (2024). TURONNING QADIMGI O‘YINLARIGA OID AYRIM MULOHAZALAR (AQLIY O‘YINLAR MISOLIDA). Farg’ona Davlat Universiteti, 30(4), 68. Retrieved from https://journal.fdu.uz/index.php/sjfsu/article/view/5194
Maqola
№. 4 (2024): FarDU ilmiy xabarlari jurnali (Ijtimoiy gumanitar fanlar)
Bo‘lim
Tarix
Creative Commons litsenziyasi

Tsya robota litsenzuetsya vydpovídno do Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 xalqaro litsenziyasi.

muallifning biografiyasi

Azizov Ahrorbek A’zamjonovich, O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Tarix instituti

O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Tarix instituti kichik ilmiy xodimi t.f.f.d

Foydalaniladigan adabiyotlar

Массон В.М. Древнеземледельческая культура Маргианы. Москва, Ленинград. 1959. 216 с.

Массон В.М. Средняя Азия и древний Восток. –Москва-Ленинград. 1964. 86 с

Лоллекова О. Локальная вариабильность в культуре и хозяйстве джейтунских племён. Ашхабад. 1988. 180 с.

Массон В.М. Средняя Азия и древний Восток. –Москва-Ленинград. 1964. 468 с.

Кирчо Л.Б., Коробкова Г.Ф., Массон В.М. Технико-технологический потенциал энеолитического населения Алтын-депе как основа становления раннегородской цивилизации. Труды ИИМК РАН. Т. XXVIII. Санкт-Петербург. 2008. 370 с.

Асқаров А.А. Қадимги Турон энеолит, бронза ва илк темир даври цивилизациялар тарихидан лавҳалар. –Тошкент. 2023. 360-бет.

Сагдуллаев А., Ртвеладзе Э. В стране золотого огня. Тошкент. 1983. 93 с.

Альбаум Л.И. Балалыктепа. Ташкент. 1960. 228 с.

Толстов С.П. Древний Хорезм. –Москва 1948. 440 с.

Anorboyev A. Farg‘onaning qadimgi va shaharlari va ularning Markaziy Osiyo tarixida tutgan o‘rni. –Toshkent, 2022. 144-b.

Minniti C. Ancient use of the knuckle-bone for rituals and gaming piece // Anthropozoologica. 2013. 48 (2): 371-380. http://dx.doi.org/10.5252/az2013n2a13

Йўлдошев С.В. Халқ ўйинларининг тарихий, илмий – педагогик асослари // Research Focus. Volume 1. Issue 1. 2022. – Б. 240 – 248.