ETNOTOPONIMLAR TADQIQI

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

Ergashev Abduhalim Abdujalilovich

Annotatsiya

Maqolada bog‘ish komponenti asosida yuzaga kelgan bag‘ish, qorabag‘ish, cho‘ngbag‘ish, sarbag‘ish, ko‘kbag‘ish, uchbag‘ish, arbag‘ish etnotoponimlarning tarixiy-etimologik tahlili haqida fikr yuritilgan. Tadqiqot va kuzatishlarimiz natijasida o‘zbek xalqi etnik tarkibiga singib ketgan urug‘-qabila nomlari hamda bu nomlar asosida yuzaga kelgan joy nomlarini alohida olingan hududlar bo‘yicha tadqiq qilish maqsadida etnotoponimlarning nomlanish jihatlaridagi o‘ziga xosliklar ilmiy adabiyotlarda berilgan manbalar asosida tahlilga tortildi. Shu bilan birga, turkologiya va o‘zbek tilshunosligidagi toponimik, onomastika, lingvogeografiya, areal tilshunoslik, nomshunoslik masalalariga bag‘ishlangan ilmiy kuzatishlar va metodlarga tayanildi.


Izlanishlar davomida bag‘ish toponimi totem sifatida urug‘ nomi hamda toponim tarzda qo‘llanilganligi o‘z isbotini topdi. Maqolaning yakunida xulosa qilib aytish mumkinki, bag‘ish leksemasi bug‘ular yoki bug‘ularga mansub ma’nolarini ifodalagani holda “totem” sifatida urug‘ va joy nomiga ko‘chgan bo‘lib, cho‘ngbag‘ish bag‘ish urug‘ining katta bir bo‘lagini, sari(q)bag‘ish bag‘ish urug‘iga tegishli asilzodalikni yoki boy badavlatlikni, qorabag‘ish va ko‘kbag‘ish etnonimlari ma’no jihatidan urug‘larning joylashish o‘rnini ifoda etganligi xulosa qilindi.

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Bo‘lim
Tilshunoslik
muallifning biografiyasi

Ergashev Abduhalim Abdujalilovich, Andijan State University

Andijon davlat universiteti, filologiya fanlari nomzodi, dotsent

Foydalaniladigan adabiyotlar

Abdullayev U. O‘zbek-qirg‘iz etnomadaniy aloqalari // Jamiyat va boshqaruv.- 2004.- № 2

Abdurahmonov G‘., Rustamov A. Qadimgi turkiy til.- T., 1982

Abulg‘ozi Bahodirxon. Shajarai tarokima. – T., 1995.

Абрамзон С.М. Труды Киргизиской археолого-этнографической экспедиции // Известия АН СССР. IV том.- М., 1960,

Аристов Н.А. Заметки об этническом составе тюркских племен народностей и сведения об их численности // Живая страна. Вып.III-IV.- СПБ.,1896.

Valixonov Ch.Ch. Qirg‘izlar haqida. Qirg‘izlar. – Bishkek, 1999.

Doniyorov X. O‘zbek xalqining shajara va shevalari. –T., 1968.

Do‘simov Z. Shimoliy Xorazm toponimlari: filol. fanlari nomzodi... dis. – T., 1970.

Do‘simov Z., Egamov H. Joy nomlarining qisqacha izohli lug‘ati. –T.: O‘qituvchi, 1977.

Karayev O‘. Kirgiz elining tuzilishi // Materialы mejdunarodnoy konferensii posvyaщyennoy 1000 letiyu eposa “Manas”.- Bishkek,1996 .

Mo‘ldaboyev I. Qirg‘izlarning etnik madaniyatining paydo bo‘lishi. // Qirg‘izlar.- Bishkek, 1999.

Наливкин В.П. Краткая история кокандского ханства. – Казан, 1886.

Nafasov T. O‘zbek urug‘ va qabilalarining nomlanishida tamg‘aning roli. // O‘zbek tili va adabiyoti.- 2006.- № 2

Никонов В.А. Топонимика в историю- географической этнограффи. – М., 1964.

Nurmonov A. O‘zbek tilining fonologiyasi va morfonologiyasi. – T.: O‘qituvchi,1990.

Otajonova A. Xorazm etnotoponimlari. – T., 1997.

Otakkurov. S. Kirgiz sanjirasi.- Bishkek,1992.

Russko-Uzbekskiy slovar. – T.: O‘qituvchi, 1972.

Серебренников Б.А., Гаджиева Н.З. Сравнително-историческая грамматика тюркских язиков.- М.: Наука, 1986 .

Словар иностранных слов. - М.,1964.

To‘ychiboyev B., Hasanov B. O‘zbek dialektologiyasi. – T.,2004.

“U kim? Bu nima?”. Bolalar ensiklopediyasi. I tom.- T., 1987.

Узбекско-Русский словар. – Т., 1988.

Chingiz Aytmatov. Oq kema. – T.: Sharq, 2003.

Shoniyozov K. Qang‘ davlati va qang‘liklar. –T.: Fan, 1990.

Hojiyev A. O‘zbek tili so‘z yasalish tizimi. – T.: O‘qituvchi, 2007.

Qirg‘izlar.- Bishkek,1999