O‘ZBEK XALQ O‘LANLARIDA ETNIK MANSUBIYAT IFODASI
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Annotatsiya
Manbalardan maʼlumki, oʻzbek toʻqson ikki urugʻdan tashkil topgan. Jumladan, qurama elatining tarkibiga yapaloq, samarchuq, koʻchartoʻp, boytoʻp, qalmoqtoʻp, qatagʻon, jagʻalboyli, suvti, oytamgʻali, beshtamgʻali, qoʻshtamgʻali, saritamgʻali, eltamgʻali, achamayli, xonjigʻali, samsirak, jaloyir, uyshun, kerayit olchin, argʻin, kebanak, chilikchi, chilkor, qorasiyrak, qaysar, tortuvli, bolgʻali, qaytmas, sanam, shiyqa, galabotir, junbosh, obiz, moʻgʻul, boʻronchi, eyvalak, kerovchi, tama, telov, tarakli, doʻlot va ho kazo urugʻlarining vakillari kiradilar. Maqolada ana shulardan oʻlanlar tarkibida nomlari, hayoti, yashash tarzi va urf-odatlari aks etgan sart, qirq, yuz, noʻgʻay kabi urugʻlar hamda ularning janr tarkibidagi poetik fuksiyalari xususida soʻz yuritiladi.
Xulosa oʻrnida aytish mumkinki:
- etnik mansubiyatni urgʻulaydigan oʻlanlarda chechanlar(oʻlan ijrochilari)ning qaysi urugʻ, millat yoki elatga mansubligi anglashilib turadi;
- nomi tilga olingan millat yoki urugʻning oʻziga xos milliy xarakter-xususiyatlari, urf-odat va qadriyatlari, mentaliteti, mashgʻuloti, hayot tarzi kabilar oʻz tabassumini topgan;
- etnik mansubiyat ifodasi aks etgan oʻlanlar orqali ijodkor va ijrochilarining qaysi hududga mansub ekanligi va ayni hududga xos lokal belgilar orqali ijod namunalarini areal jihatdan oʻrganish hamda baholash imkoni tugʻiladi.
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Tsya robota litsenzuetsya vydpovídno do Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 xalqaro litsenziyasi.
Foydalaniladigan adabiyotlar
Bobobekov H. va boshqalar. O‘zbekiston tarixi. –Toshkent, 1995.–B.138.( Bobobekov H. and others. History of Uzbekistan. -Tashkent, 1995.-B.138.)
Боровков А.К. К вопросу классификации узбекских говоров. // “Известия АН УзССР”. –Ташкент. 1955. –С.5 (Borovkov A.K. On the issue of classification of Uzbek dialects. // “News of the Academy of Sciences of the Uzbek SSR”. -Tashkent. 1955. -p.5)
Ibrohimov A. Bizkim, o‘zbeklar... –Toshkent: Mehnat. 1999. –B.56. (Ibrohimov A. We, the Uzbeks... -Tashkent: Labor. 1999. -B.56.)
Решетов В.В. Кураминские говоры Ташкентской области. Фонетическая и морфологическая система. Докторская диссертация. –Ташкент. 1952 (Reshetov V.V. Kurama dialects of the Tashkent region. Phonetic and morphological system. Doctoral dissertation. -Tashkent. 1952)
Reshetov V.V., Shoabdurahmonov Sh. Sh. O‘zbek dialektologiyasi. Darslik. –Toshkent, 1962.–B.72(Reshetov V.V., Shoabdurahmanov Sh. Sh. Uzbek dialectology. Textbook. -Tashkent, 1962.-B.72)
Sodiqov T. Toshkent oblasti shevalari. Monografiya. –Toshkent, 1975.–B.34-56 (Sodikov T. Dialects of Tashkent region. Monograph. -Tashkent, 1975.-B.34-56)
Xolboyev I. Qurama shevasida so‘zlovchi o‘quvchilarga rus tilini o‘qitish metodikasi. Nomzodlik dissertatsiyasi. –Toshkent. 1978(Kholboyev I. Methodology of teaching Russian language to students who speak Kurama dialect. Candidate thesis. - Tashkent. 1978)
“O‘lan aytsang beri kel, aynam-ov” (o‘lanlar). // O‘zbek xalq ijodi yodgorliklari. J.26. – Toshkent: G‘afur G‘ulom nomidagi nashriyot-matbaa ijodiy uyi, 2020. ("O‘lan aytsang beri kel, aynam-ov" (Olans). // Monuments of Uzbek folk art. V.26. - Tashkent: Publishing house named after Gafur Gulam, 2020.)
Qozoqboyeva D. Ohangaron vodiysidagi Qurama shevasining ayrim fonetik xususiyatlari. –Toshkent: Fan. 2004(Kazakbayeva D. Some phonetic features of Kurama dialect in Ohangaron valley. -Tashkent: Science. 2004)
Hasanov A., Mirzaqulov T. Istiqlol: tarix va taqdir. Toshkent: Muharrir. 2010. –B.16-24. (Hasanov A., Mirzakulov T. Independence: history and destiny. Tashkent: Editor. 2010. -B.16-24)