ТАҲЛИЛИ ФОНОЛОГИИ САДОНОКҲОИ КӮТОҲИ ЗАБОНҲОИ ФОРСИИ КЛАССИК ВА ТОҶИКӢ

Боковая панель статьи

PDF
Опубликован: noy 16, 2023
Ключевые слова:
форсии классикӣ, тоҷикии муосир, гӯишҳои ҷанубӣ, гӯишҳои шарқӣ, садонок, воки кӯтоҳ, фонема, овошиносӣ, нишонаҳои фарқкунанда, таҳлили муқоисавӣ.

Основное содержимое статьи

Homitov Dilovar Lutfullozoda
Termiz State University

Аннотация

Дар мақола садонокҳои форсии классикӣ бо садонокҳои муосири тоҷикӣ муқоиса карда шудааст. Ба далели он ки забони форсии классикӣ ба ду гурӯҳ ҷудо шудааст, имрӯз бархе вожаҳо ба тарзҳои мухталиф навишта ва хонда мешаванд. Аз ҷумла, забони муосири тоҷикӣ ба далели дур шудан аз гӯишҳои ҷанубии забони форсӣ ба далоили мухталифи геополитикӣ ва чандин бор иваз шудани алифбо, аз забони форсии классикӣ тафовути зиёде дорад. Забони ҳозираи тоҷикӣ дар муҳити алоҳида таҳти таъсири забонхои дигар инкишоф ёфтааст. Ин тағйирот дар сатҳи фонологӣ, морфологӣ ва синтаксисӣ ва услубӣ ба назар мерасад. Хангоми ошкор намудани ин тағйирот самтҳои ҳаракати забон ва сабабҳои дигар шуданро нишон медиҳад.

Информация о статье

Как цитировать
Homitov, D. (2023). ТАҲЛИЛИ ФОНОЛОГИИ САДОНОКҲОИ КӮТОҲИ ЗАБОНҲОИ ФОРСИИ КЛАССИК ВА ТОҶИКӢ. Научный вестник Ферганский государственный университета, 29(3), 206. извлечено от https://journal.fdu.uz/index.php/sjfsu/article/view/2674
Выпуск
№ 3 (2023): FarDU ilmiy xabarlari jurnali (Aniq va tabiiy fanlar)
Раздел
Научная информация
Лицензия Creative Commons

Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution-NonCommercial-NoDerivatives» («Атрибуция — Некоммерческое использование — Без производных произведений») 4.0 Всемирная.

Биография автора

Homitov Dilovar Lutfullozoda, Termiz State University

Докторанти соли дувуми Донишгоҳи давлатии Тирмиз

Библиографические ссылки

https://kumitaizabon.tj/tajik-spell-checker

Алимова Х. Форс, дарий, тожик тилларининг шаклланиш босқичлари: умумийлик ва фарқлар. //Шарқшунослик. – Т.: ТошДШИ, 2008. – № 1-2, –B. 28-34.( Alimova Kh. Stages of formation of Persian, Dari, Tajik languages: commonalities and differences. //Oriental studies. - T.: TSUOS, 2008. - No. 1-2, -B. 28-34.)

Ғафуров Б.Тоҷикон. 2-қисм. –Душанбе, 2008. –330 с. 870 c. (Gafurov B. Tajikon. Part 2. -Monday, 2008. -330 p. 870 c)

Ғиёсиддин М. Ғиёс-ул-луғот. Ҷилди 1. Таҳияи матн бо пешгуфтор, мулҳақот, тавзеҳот ва феҳристи А. Нуров. - Д.: Адиб, 1988. 480 с.(Ghiyasuddin M. Ghiyas-ul-Lughot. Volume 1. Preparation of the text with a foreword, references, explanations and a list of A. Nurov. - D.: Adib, 1988. 480 p.)

Ғиёсиддин М. Ғиёс-ул-луғот. Ҷилди 2. Душанбе, Адиб, 1988. 882 с.( Ghiyasuddin M. Ghiyas ul-logot. 2 vol. Dushanbe, Adib, 1988. 882 p.)

Джаббарова М. Ученые записки Худжандского государственного университета им. академика Б. Гафурова. Гуманитарные науки.// Роль стяжения звуков в возникновении вариантности слов в переводческих произведениях X века. Хужанд. 2013. С. 41-42.( Jabbarova M. Scientific notes of the Khujand State University named after. Academician B. Gafurov. Humanities.// The role of contraction of sounds in the emergence of word variance in translation works of the 10th century. Khujand. 2013. S. 41-42.)

Қуронбеков А. Классик форс тили ҳамда ҳозирги давр форс, дарий ва тожик тиллари фонемалар тизимининг қиёсий таҳлили//Шарқ классик филологияси. – Тошкент: ТошДШИ, 2009. –Б.11-19.(Kuronbekov A. Comparative analysis of the phoneme system of the classical Persian language and modern Persian, Dari and Tajik languages//Oriental classical philology. - Tashkent: TSUOS, 2009. - P.11-19.)

Қуронбеков А. Форс тили лексиколоияси. – Тoшкент, 2009. 105 б.( Kuronbekov A. Lexicology of the Persian language. - Tashkent, 2009. 105 p.)

Муҳаммад Ҷалолиддин Балхӣ. Маснавии маънавӣ, 6 дафтар, Душанбе, Адиб, 2013.( Muhammad Jalaluddin Balkhi. Masnavi of the moral, 6 books, Dushanbe, Adib, 2013.)

Основы иранского языкознания:новоиранские языки. Новоиранские языки: западная группа, прикаспийские языки. Наука. Москва, 1982. 571 с.(Fundamentals of Iranian linguistics: New Iranian languages. New Iranian languages: Western group, Caspian languages. The science. Moscow, 1982. 571 p.)

Расторгуева B.C. Опыт сравнительного изучения таджикиских говоров. ‒М.:Наука, 1964. 188 с. (Rastorgueva B.C. Experience of comparative study of Tajik dialects. ‒M.: Nauka, 1964. 188 p.)

Рустамов Ш. Забони адабии ҳозираи тоҷик. –Душанбе, 1982. 465 с.(Rustamov Sh. The modern Tajik literary language. - Dushanbe, 1982. 465 p.)

Саймиддинов Д. Аз меъёрхо ва далелхои илмӣ бояд кор гирифт. Дар иртибот ба имлои «у» кабл аз «ҳ» ва аломати «ъ»//Ҷумҳурият, 3.04.2012. (Saymiddinov D. It is necessary to work from scientific standards and evidence. Regarding the spelling of "u" before "h" and the sign "’"//Jhumuryat, 3.04.2012.)

Саймиддинов Д.Фарҳанги имлои забони тоҷикӣ. Душанбе, «Шарқи озод», соли 2013.300 с.(Saimiddinov D. Spelling culture of the Tajik language. Dushanbe, "Free East", 2013, 300 p.)

Фирдавсӣ. А. Шоҳнома, 12 ҷ, –Душанбе, Адиб, 2007.( Ferdowsi. A. Shahnoma, 12 volumes, Dushanbe, Adib, 2007.)

Хаскашев Т.Н. Фонетикаи забони адабии ҳозираи тоҷик, Душанбе-1983, 198 с.(Khaskashev T.N. Phonetics of the modern Tajik literary language, Dushanbe-1983, 198 p.)

Ҳасанов. А. Такдири як садоноки сайёр дар забонҳои эронӣ.//Ученые записки Худжандского государственного университета им. академика Б. Гафурова. Гуманитарные науки. 2013. С 3-18.(Ҳасанов. А. Такдири як садоноки сайёр дар забонҳои эронӣ.//Ученые записки Худжандского государственного университета им. академика Б. Гафурова. Гуманитарные науки. 2013. С 3-18.)

Шерозӣ С. Гулистон. –Душанбе, 2008. 234 с.(Shirozi S. Gulistan. - Dushanbe, 2008. 234 p.)

ابوالقاسمی م. دستور تاریخی زبان فارسی. تهران. 433 ص. (Abolghasemi M. Historical grammar of the Persian language. Tehran. 433 p.)

دهخدا.ا.ا. لغتنامه دهخدا. ج.9 –تهران.1947-1987. ص 13428.( Dehkhoda.A.A. Dehkhoda dictionary. Volume 9 - Tehran, 1947-1987. P. 13428.)

محمد حسین بن خلف التبریزی. برهان قاطع. 5ج. تهران. 1342ه.( Muhammad Hossein bin Khalaf Tabrizi. Conclusive proof. 5 c. Tehran. 1342.)

.مهری باقری. واج شناسی تاریخی زبان فارسی. تهران. نشر قطره. 1380. 306 ص .( Mehri Bagheri Historical phonology of Persian language. Tehran. Drop publication. 1380. 306 p)