АНТРОПОНИМҲО – ИФОДАГАРИ ХИСЛАТҲОИ ИНСОН ДАР ҒАЗАЛИЁТИ АБДУРАҲМОНИ ҶОМӢ

##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##

PDF
Nashr qilingan: yan 24, 2025
Kalit so‘zlar:
Абдураҳмони Ҷомӣ, ғазалиёт, ономастика, антропоним, исм, тахаллус, лақаб, сифат, хислат ва табиати инсон.

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

Saboxat Majitova
Sharof Rashidov nomidagi Samarqand davlat universiteti
https://orcid.org/0000-0002-5864-3426

Annotatsiya

Омўзиши ономастика вобаста ба давру замон, гирд овардану аз нуктаи назари маданиву таърихӣ санҷидан, аз рўи аломатҳои грамматикӣ ва хусусиятҳои луғавию маъноӣ шарҳ намудан барои забоншиносон аҳамияти вижа дорад. Махсусан, баррасии бахши асосии ономастика – антропонимҳо, ки ба шинохти номи ашхос бахшида шудааст, дар омўзиши нажод, таъриху фарҳанг ва қадриятҳои миллии мардуми мо равшанӣ меандозад. Антропоним - номвожаҳо аз арзишҳои қадимаи фарҳангӣ-маънавии халқи тоҷику ўзбек ба шумор рафта, анъанаи ғановатманду рангини забони осори бадеӣ мебошад. Мавлоно Абдураҳмони Ҷомӣ дар осори худ аз номвожаҳо босамар истифода намуда, зери ин мафҳумҳо сифату хислат ва табиати хоси инсониро бо тобишҳои рангоранги бадеӣ корбаст намудааст.


Дар мақола антропонимҳои ғазалиёти шоир дар асоси се девон - “Фотиҳат уш-шабоб”, “Воситат ул-иқд” ва “Хотимат ул-ҳаёт” ҷамъоварӣ шуда, вобаста ба сифат тасниф шудааст - антропонимҳои ифодакунандаи номи асотирӣ; ашхоси таърихӣ; номи шахсҳо дар қиссаҳои ишқӣ; шахсиятҳои диниву мазҳабӣ; номи адибону шоирон ва бузургони санъат. Инчунин мақсади шоир аз корбасти антропонимҳо шарҳу эзоҳ ёфтааст, яъне устоди шеъру шоирӣ бо воситаи онҳо сифату хислатҳои хоси инсониро равшану возеҳ нишон додааст.

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Qanday qilib iqtibos keltirish kerak
Majitova, S. (2025). АНТРОПОНИМҲО – ИФОДАГАРИ ХИСЛАТҲОИ ИНСОН ДАР ҒАЗАЛИЁТИ АБДУРАҲМОНИ ҶОМӢ. Farg’ona Davlat Universiteti, 30(6), 84. Retrieved from https://journal.fdu.uz/index.php/sjfsu/article/view/5439
Maqola
№. 6 (2024): FarDU ilmiy xabarlari jurnali (Ijtimoiy gumanitar fanlar)
Bo‘lim
Tilshunoslik
Creative Commons litsenziyasi

Tsya robota litsenzuetsya vydpovídno do Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 xalqaro litsenziyasi.

muallifning biografiyasi

Saboxat Majitova, Sharof Rashidov nomidagi Samarqand davlat universiteti

доктори фалсафа (PhD), дотсенти кафедраи филологияи тоҷик ва забонҳои шарқи хориҷaи Донишгоҳи давлатии Самарқанд ба номи Шароф Рашидов

Foydalaniladigan adabiyotlar

Абдураҳмони Жомийнинг “Фотиҳат-уш-шабаб” девонининг конкорданси.//Тузувчи: Мажитова С.Ж. – Тошканд: Фан ва технология, 2018. -934 с.

Абдураҳмони Жомийнинг “Воситат ул-иқд” ва “Хотимат ул-ҳаёт” девонларининг конкорданси.//Тузувчи: Мажитова С.Ж. – Тошканд: Фан ва технология, 2018. -965с.

Афсаҳзод, А. Ҷомӣ – шоири ғазалсаро//А.Афсаҳзод. – Душанбе: Маориф, 1989. -256 с.

Зеҳнӣ, Т. Санъати сухан // Т.Зеҳнӣ. – Душанбе: Адиб, 2007. -400 с.

Капранов В. А. К вопросу о мировозренях Джами на язык//Маҷмуи мақолаҳо. – Душанбе: Ирфон, 1965. -с.108-119 .

Қуръони карим бо тарҷума ва эзоҳот ба забони тоҷикӣ. – Покистон, 2006. -763 с

Majitova, S. (2024). The role of mystical terms in the formation of the persian literary language. News of the NUUz, 1(1.9), 286-288. https://doi.org/10.69617/nuuz.v1i1.9.3986

Фарҳанги “Шоҳнома”-и Фирдавсӣ // Тартибдиҳанда: Иброҳим Ализода. – Душанбе: Адиб, 1992. -196 с.

Фарҳанги осори Ҷомӣ. Иборат аз ду ҷилд. 15000 калима ва ибора // Мураттиб: А. Нуров. – Душанбе: 1983.

Фарҳанги забони тоҷикӣ. Иборат аз 2 ҷилд. – М., СЭ, 1969. – Ҷ.1. -908 с.; Ҷ.2. -908 с.

Ҳомидзода, Д. Топонимика // Д.Ҳомидов. – Душанбе: 2024. -196 с.

ЭСТ. Иборат аз ҳашт ҷилд. Ҷ 1. – Душанбе: ЭСТ, 1978.

Энциклопедияи адабиёт ва санъати тоҷик. Ҷ. 3. – Душанбе: Сар.илмии эн.cов.тоҷик, 2004. -524 с.

https://tadqiqot.uz/index.php/art/article/view/9094/8665

https://talqinvatadqiqotlar.uz/index.php/tvt/article/view/2632