IKKILAMCHI XOMASHYOLAR ASOSIDA UGLERODLI ADSORBENTLAR OLISH VA ULARNING FIZIK-KIMYOVIY XOSSALARINI OʻRGANISH

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

Xamzaxoʻjayev Asrorxoʻja Axrorxoʻja oʻgʻli
Paygʻamova Mahliyo Ilhomjonovna
Ochilov Gʻolibjon Mamayunusovich
Paygʻamov Raximjon Abdukayumovich

Annotatsiya

Maqolada ikkilamchi homashyolar asosida uglerodli adsorbentlar olish va ularning fizik-kimyoviy xususiyatlari
oʻrganilgan. Uglerodli adsorbentlarni olishda qoʻllanilishi mumkin boʻlgan tabiiy koʻmirlar, bogʻlovchi qoʻshimchalar, sintetik
reagentlar va sanoat chiqindilarini oʻrganishga alohida e’tibor qaratilmoqda. Tarkibida uglerod saqlagan xomashyolarga
asoslangan uglerodli adsorbentlarni ishlab chiqarish usullari va texnologiyalarni yanada takomillashtirish bugungi kunda dolzarb
masalalardan hisoblanadi. Shu maqsadda uglerodli adsorbentlarni mahalliy ikkilamchi xomashyolardan olish, jumladan,
ishlatilgan avtomashina shinalardan hamda melaminlangan qogʻoz chiqindilaridan olish alohida ahamiyatga ega. Ushbu
homashyolar haqida umumiy ma’lumotlar keltirlgan. Olingan uglerodli adsorbentlarning piroliz harorati oʻzgarishiga koʻra massa
yoʻqotilishi 60-65 % ni, koʻmir adsorbentlar hosil boʻlish unumdorligi 35-40 % ni tashkil etdi. Ularning namlik miqdorlari 3-5 %
orasida va kullik miqdorlari esa 7-12 % orasida ekanligi aniqlangan hamda muhokama qilingan. Koʻmir adsorbentlarning hosil
boʻlish unumdorli, namlik va kullik miqdori uglerodli adsorbentlarga qoʻyilagan talablarga mos kelishi amaliy ahamiyatga ega.
Olingan uglerodli adsorbentlarning kolloid-kimyoviy, adsorbsion xossalarini oʻrganish hamda ular asosida struktur-sorbsion
koʻrsankichlarini aniqlash asosida kimyo sanoatining turli sohalarida qoʻllashga tavsiya etish mumkin.

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Bo‘lim
Kimyo
Mualliflar biografiyasi

Xamzaxoʻjayev Asrorxoʻja Axrorxoʻja oʻgʻli, Kokan State Pedagogical Institute

Qoʻqon davlat pedagogika instituti tayanch doktoranti

Paygʻamova Mahliyo Ilhomjonovna, Kokan State Pedagogical Institute

Qoʻqon davlat pedagogika instituti tayanch doktoranti

Ochilov Gʻolibjon Mamayunusovich, Kokan State Pedagogical Institute

Qoʻqon davlat pedagogika instituti Kimyo kafedrasi mudiri, k.f.n., prof.

Paygʻamov Raximjon Abdukayumovich, Kokan State Pedagogical Institute

Qoʻqon davlat pedagogika instituti dotsenti, PhD

Foydalaniladigan adabiyotlar

Олонцев, В. Ф., Фарберова, Е. А., Минькова, А. А., Генералова, К. Н., & Белоусов, К. С. (2015).

Оптимизация пористой структуры активированных углей в процессе технологического производства. Вестник

Пермского национального исследовательского политехнического университета. Химическая технология и

биотехнология, (1), 9-23.

Ахадов, А.А., Салимов, И.Р., Хайитов, Р.Р., Тошкузиев, Т.М., & Исматов, Д.Н. (2021). Определение

адсорбционной емкости активированных углей из местного сырья по криоскопическому методу. Science and

Education, 2021. (2), 44-51.

Mingbo Wu. Preparation of porous carbons from petroleum coke by different activation methods / Wu Mingbo,

Qingfang Zha, Jieshan Qiu, Xia Han, Yansheng Guo, Zhaofeng Li, Aijun Yuan, Xin Sun // Fuel. – 2005. – 84, 14-15. – p.

– 1997.

Mingbo Wu. Preparation of porous carbons from petroleum coke by different activation methods / Wu Mingbo,

Qingfang Zha, Jieshan Qiu, Xia Han, Yansheng Guo, Zhaofeng Li, Aijun Yuan, Xin Sun // Fuel. – 2005. – 84, 14-15. – p.

– 1997.

Juma M. Pyrolisis and combustion of scrap tire / M.Juma, Z.Koreňová, J.Markoš, J.Annus, Ľ.Jelemenský //

Petroleum & Coal. – 2006. - 48(1). – p. 15-26.

Чесноков Н.В. Углеродные адсорбенты из гидролизного лигнина для очистки сточных вод от

органических примесей / А.О.Еремина, В.В.Головина, Н.В.Чесноков, Б.Н.Кузнецов // Journal of Siberian Federal

University; Chemistry. – 2011. – № 1 (4) – с. 100-107.

Звонов В.А., Козлов А.В., Кутенов Ф.В. Экологическая безопасность автомобиля в полном жизненном

цикле // Автомобильная промишленность, 2000. -№11. – с.35-37

R.B.Hojiyeva, R.R.Hayitov Ishlatilgan avtomobil shinalarini qayta ishlash va yoqilgi mahsulotlarini olish

imkoniyatlari // Science and Education 2020 Volume 1 Issue 9. pp.240-247

Юлдашов Ж.Б., Эшметов И.Д., Абдикамалова А.Б., Бойматов И.М. Модификацияланган углеродли

адсорбентларда бензол буғи адсорбцияси// Кимёнинг долзарб муаммолари мавзусидаги. – Т.: «НАВРУЗ», 2021

йил 4-5 февраль. – 77 с