ФАРҒОНА ВОДИЙСИ ҲУНАРМАНДЛАРИНИНГ ПИРЛАР БИЛАН БОҒЛИҚ ЭЪТИҚОДИЙ ҚАРАШЛАРИ

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

З.Й.Эсонов

Annotatsiya

Мақолада Фарғона водийси ҳунармандчилик пирлари билан боғлиқ эътиқодий қарашлар ёритиб берилган.
Асосий эътибор Фарғона водийси ҳунармандчилик пирлари билан боғлиқ эътиқодий қарашларнинг юзага келиши сабабларини кўрсатиб беришга қаратилган. Ҳунармандчилик пирларига доир бир қатор эътиқодий қарашларнинг кўринишлари акс эттирилган. 

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Bo‘lim
Tarix

Foydalaniladigan adabiyotlar

Бу ҳақда қаранг: Сухарева О. А. К вопросу о генезисе профессиональных культов у таджиков и узбеков // Труды АН Тадж. ССР Т.С. XX 1960 г. ; Жабборов И. М. Ремесло узбеков южного Хорезма в к. ХIХ–ХХ вв. // Занятия и быт народов Средней Азии. – Т.: Фан, 1971. – Вып. 3 ; Сулаймонов Э.Традиции обработки металлов у киргизов. – Ф., 1982.

* Изоҳ: мазкур “ҳомий” ва “пир” сўзлари луғавий жиҳатдан айнан бир бўлмаса-да, биз мақола мазмун- моҳиятидан келиб чиққан ҳолда бу икки сўзни биргаликда беришга жазм этдик. Сабаби, “пир” сўзи форсча “кекса”, “қари” мазмунида бўлиб, тасаввуфий истилоҳга кўра, “раҳнамо”, “бошловчи”, “тарбиячи” маъноларида ҳам қўлланади. Бу ҳақда қаранг: Комилов Н. Тасаввуф. 1-китоб. – Т.: Ёзувчи, 1996. Ислом шарқи ҳунармандчилигида эса ҳар бир касб-кор бирор улуғ пайғамбар ёки авлиё номи билан боғланади. Ва, албатта, ушбу ҳунарнинг бошловчи раҳнамоси дея ўша пир ҳомий сифатида тутилади. Шунга кўра, биз “ҳомий-пир” дея беришни жоиз топдик. 2. Андреев М. С. Рисола кузнечного цеха из северной Индии на языке пушту. Сборн. Турк. Вост. Ист. – Т., 1923. ; Гаврилов М. Рисола сартовских ремесленников. – Т., 1912. 3. Тадқиқотчилар бу муқаддас кишилар образи ислом динига насронийлик динидан ўтганлигини таъкидлайдилар. Бу ҳақда қаранг: Андреев М. С. По поводу процесса образования примитивных среднеазиатских цехов и цеховых сказаний (рисола). // Этнография. 1927. – № 2; Сухарева О. А. К вопросу о генезисе профессиональных культов у таджиков и узбеков // Труды АН Тадж. ССР Т.С. XX 1960 г. 4. Андреев М.С. По поводу процесса образования примитивных среднеазиатских цехов и цеховых сказаний (рисола). // Этнография. -1927. – № 2. 5. Дала ёзувлари. Фарғона вилояти, Қўқон шаҳри. -2019 йил; Наманган вилояти Чуст шаҳри. -2012 йил. 6. Дала ёзувлари. Фарғона вилояти, Бешариқ тумани, Рапқон қишлоғи. -2015 йил. 7. Быт кочевого населения Чу и Сирдарьи // Туркестанские ведомости. -1874. – №31. 8. Дала ёзувлари. Фарғона вилояти, Бувайда тумани, Янгиқўрғон қишлоғи. -2018 йил. 9. Дала ёзувлари. Наманган вилояти, Поп тумани, Ғурумсарой қишлоғи. -2017 йил. 10. Сулаймонов Э. Традиции обработки металлов у киргизов. – Ф.,1982. 11. Андреев М. С. По Таджикистану. – Ташкент., 1925. – Вып. 1 ; Пещерева Е. М. Гончарное производство Средней Азии. – М.–Л., 1959. 12. Аширов А. А. Анъанавий никоҳ тўйи маросимларининг генезисига доир баъзи мулоҳазалар // Ўзбекистон тарихи. – 2003. – № 2.