NEMIS VA O‘ZBEK TILLARI TURG‘UN BIRIKMALARIDA GENDERNING IFODALANISHI

Annotatsiya

Frazeologizmlar til leksikasida salmoqli o‘rinni egallaydi. Frazeologik tizimning milliy-madaniy muammolari ko‘plab tadqiqotlarning obyektiga aylanib kelmoqda. Maqolada turg‘un birikmalarning gender xususiyati tahlilga tortilgan. Genderning muhim xususiyatlaridan biri shuki, u fanlararo xarakterga ega bo‘lib, ilm-fanning har bir sohasida tadqiq etilishi mumkin. Mazkur maqolada turg‘un birikmalarda gender masalasi muhokama qilingan. Maqolada nemis va o‘zbek tillaridagi turg‘un birikmalar tanlab olingan va ulardagi gender xususiyatlar keng muhokama qilingan. Frazeologik birliklar va premiyalarni qiyoslashda tillararo lingvomadaniy farqlar yorqin ifodalanadi, chunki frazeologiya turli xalqlarning milliy obrazlarlarini, madaniy konseptlarini o‘zida aks ettiradi. Maqolada ayol va erkak konseptlari nemis va o‘zbek tillari turg‘un birikmalari misolida yoritib berilgan. Gender frazeologizmlar tahlil qilinganda atoqli ot qatnashgan, ammo mazmunida gender xususiyati mavjud bo‘lmagan frazeologizmlar o‘zbek tiliga qaraganda nemis tilida ko‘p ekanligi aniqlandi. Hayvon komponentli frazeologik birliklar nemis tilida ham, o‘zbek tilida ham talaygina. Lekin jinsni ifodalashda qo‘llanuvchi zooleksemali gender iboralar soni har ikki tilda ham kam. Nemis va o‘zbek tillarining turg‘un birikmalari tahlil qilinganida genderlik xususiyatlari ko‘proq maqollarda aks etishi aniqlandi. Maqolada taqqoslash, tasvirlash kabi ilmiy tadqiqot metodlaridan foydalanildi