O‘ZBEK TILSHUNOSLIGIDA OKKAZIONAL BIRLIKLAR TADQIQI
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Annotatsiya
Til murakkab, poyoni yo‘q, cheksiz hodisadir. Uning atrofida olib borilayotgan ishlarning soni yanada ko‘paymoqda. O‘zbek tili tarixidagi muammoli masalalar asta-sekin yechimini topmoqda, bu yo‘nalish bo‘yicha ko‘plab tadqiqotlar yaratildi. Tadqiqotning maqsadi okkazional birliklarning o‘rganilishi masalasini ochib berishdir. Maqolada qiyosiy, komponent tahlil metodlaridan foydalalanilgan.
Maqolada okkazional birliklarning o‘zbek tilshunosligida o‘rganilishi, bu sohada erishilgan yutuqlar, tadqiqini topmagan masalalar, ularning o‘ziga xos xususiyatlari, neologizmdan farqi, potensial so‘zlar va okkazionallarning o‘zaro qiyosi, ijodkorlarning o‘ziga xos yangi so‘z yaratish mahorati, okkazional birliklarning badiiy adabiyotga ta’siri kabi masalalar aks etgan.
Okkazionalizmlar har bir davrda har bir ijodkor tomonidan o‘z uslubidan kelib chiqqan holda yaratiladi va ular noodatiy, g‘ayritabiiyligi bilan o‘ziga xosdir. Okkazionalizmlar ijodkorning ma’lum maqsadi uchun yaratiladi va adabiyotlarda o‘ziga xos vazifani bajaradi. Okkazional birliklarga doir ko‘plab tadqiqotlaryaratildi va yaratilmoqda.
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Tsya robota litsenzuetsya vydpovídno do Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 xalqaro litsenziyasi.
Foydalaniladigan adabiyotlar
Ўзбек тилининг изоҳли луғати. – Т., 2005. (An explanatory dictionary of the Uzbek language. – Т., 2005.)
Ҳожиев.A Тилшунослик терминларининг изоҳли луғати. – Т., 1985. (Hojiev.A Explanatory dictionary of linguistic terms. – Т., 1985.)
Фельдман Н.И. Окказиональные слова и лексикография // Вопросы языкознания. ─ 1957. ─ № 4. (Feldman N.I. Occasional words and lexicography // Questions of linguistics. ─ 1957. ─ № 4.)
Ханпира Эр. Окказиональное словообразование В.В. Маяковского (отыменные глаголы и причастия): Автореф. дис. .. канд. филол. наук. – М., 1956.( Khanpira Er. Occasional word formation of V.V. Mayakovsky (nominative verbs and participles): Abstract of the thesis. .. Candidate of Philology. – М., 1956.)
Мўминов С. Окказионал нутқий номинацияда мотивациянинг роли: Филол. фанлари номзоди ....дис. ─Т., 1990.( Mominov S. The role of motivation in occasional speech nomination: Candidate of Philological Sciences . ─Т., 1990.)
Маматов А.Э. Ҳозирги замон ўзбек адабий тилида лексик ва фразеологик норма муаммолари: Филол. фанлари д-ри ... дис.─ Т., 1991. (Mamatov A.E. Problems of lexical and phraseological norms in modern Uzbek literary language: Philol. Doctor of Sciences . ─ Т., 1991.)
Тошалиева С. Ўзбек тилида окказионал сўз ясалиши: Филол. фанлари номзоди ... дис. –Т.,1998. (Toshalieva S. Occasional word formation in the Uzbek language: Candidate of Philological Sciences. –Т.,1998.)
Тошалиева С.И. Маромсиз ясамалар ҳакида // Ўзбек тили ва адабиёти. – 1993. - №3. (Toshalieva S.I. About immoral creations // Uzbek language and literature. – 1993. - №3.)
Тўхтасинова O. Ўзбек тилида лексик окказионализмлар ва уларнинг бадиий-эстетик хусусиятлари: Филол. фанлари номзоди ... дис. –Т.,2007. (Tokhtasinova O. Lexical occasionalisms in the Uzbek language and their artistic and aesthetic features: Candidate of Philological Sciences. –Т.,2007.)
Абдупаттоев М. Ўзбек тилининг поэтик синтаксиси: Филол. фанлари д-ри … дис.автореф. – Фар. 2021.( Abdupattoev M. Poetic syntax of the Uzbek language: Dissertation of the doctor of philological sciences. – Fergana 2021.)
Умурқулов.Б Поэтик нутқ лексикаси – Т., Фан, 1990. (Umurkulov.B Poetic speech lexicon - T., Science, 1990. )
Фитрат Танланган асарлар. – Т., 2000.( Fitrat - Selected works. – Т., 2000.)
Юлдашев Ж.У Усмон Носир ижодида аффиксация усулида ҳосил қилинган окказионал ясалмаларининг лингвопоэтик хусусиятлари//Хоразм Маъмун Академияси ахборотномаси. – 2020, № 9.( Yuldashev J.U.: The linguopoetic features of occasional formations formed by the affixation method in Usman Nasir's works // Bulletin of the Khorezm Ma'mun Academy. – 2020, № 9.)
Розиқова Г. Oкказионал лисoний бирликлар ҳақида // Тил ва адабиёт таьлими // – 2014. № 6.( Rozikova G. About occasional linguistic units // Language and literature education // – 2014. № 6.)
Jamolxonov H. Hozirgi o‘zbek adabiy tili. – T.: 2005.( Jamolkhanov H: Modern Uzbek literary language. – T.: 2005.)
Mиртожиев M. Ўзбек тилида полисемия. – T.: Фан,1984.( Mirtojiev M: Polysemy in the Uzbek language. – T.: Science, 1984.)
Маматов Э.А. Ўзбек тили фразеологияси – Т., 2019.( Mamatov E.A.: Phraseology of the Uzbek language – Т., 2019.)